Όταν αντιμετωπίζουμε έναν πονοκέφαλο, συνήθως υποθέτουμε ότι η αιτία κρύβεται στο πάνω ή στο πλάι του κεφαλιού. Ωστόσο, πολλές φορές η πηγή του προβλήματος μπορεί να βρίσκεται… στο σαγόνι. Μπορεί να σας ακούγεται παράξενο, αλλά έχει απόλυτη λογική.
Η κροταφογναθική άρθρωση (TMJ) είναι ο “μεντεσές” που συνδέει το σαγόνι με το κρανίο και μας επιτρέπει να μιλάμε, να μασάμε και να χασμουριόμαστε. Οι μύες που την κινούν δουλεύουν ασταμάτητα μέσα στην ημέρα.Όταν όμως υπερλειτουργούν ή κουράζονται, μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους.
Η σχέση ανάμεσα στους πονοκεφάλους και το σαγόνι
Οι μύες του σαγονιού σφίγγουν όταν τρίζουμε τα δόντια, σφίγγουμε τη γνάθο ή μασάμε συνεχώς (π.χ. όταν μασάμε για πολλή ώρα τσίχλα). Ο πόνος που προκαλείται εκεί μπορεί να ταξιδέψει σε άλλα σημεία του κεφαλιού, δημιουργώντας πονοκεφάλους.
Η δυσλειτουργία της άρθρωσης αυτής μπορεί να οδηγήσει σε δύο είδη πονοκεφάλων:
*Πονοκεφάλους λόγω μυϊκής έντασης γύρω από το σαγόνι και τον αυχένα
*Πονοκεφάλους σε συγκεκριμένο σημείο και πιο σύντομης διάρκειας
Τα σημάδια ότι ο πονοκέφαλός σας προέρχεται από τη γνάθο μπορεί να περιλαμβάνουν:
*Πόνο ή ήχο σαν “κλικ” όταν ανοίγετε ή κλείνετε το στόμα
*Δυσκολία στο μάσημα ή στο χασμουρητό
*Κλείδωμα της γνάθου
*Ευαισθησία στους μύες του προσώπου
*Πόνο που ξεκινά από τη γνάθο και φτάνει στους κροτάφους ή τον αυχένα
*Πόνο σε γειτονικές περιοχές (όπως αυτιά ή δόντια)
Σε πιο ήπιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν με ξεκούραση και σωστή φροντίδα. Αν όμως επιμένουν ή επανέρχονται, καλό είναι να απευθυνθείτε σε γιατρό για πιθανή διάγνωση δυσλειτουργίας της TMJ ή για να ελέγξετε αν τρίζετε τα δόντια σας κατά τον ύπνο.
Πιθανοί παράγοντες που επιδεινώνουν τον πόνο στη γνάθο
Οτιδήποτε κουράζει την άρθρωση ή τους γύρω μύες μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τον πόνο. Οι πιοσυνήθεις ύποπτοι είναι:
*Υπερβολικό τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών
*Έντονο στρες
*Κακή στάση του σώματος, ειδικάαν περνάτε πολλές ώρεςμπροστά σε οθόνη
*Τραυματισμοί ή μικρές κακώσεις στην περιοχή (π.χ. αν κάνετε κάποια πολεμική τέχνη)
*Κακή ευθυγράμμιση των δοντιών ή της γνάθου
Τρόποι αντιμετώπισης αυτών των πονοκεφάλων
Σε περιπτώσεις που οι πονοκέφαλοι δεν υποχωρούν με τις παρακάτω πρακτικές, μπορεί να χρειάζεται αξιολόγηση από γιατρό. Ωστόσο, στις πιο πολλές περιπτώσεις, ορισμένες μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.
*Προσέξτε πώς κινείτε το σαγόνι σας: Αν το σφίγγετε ασυναίσθητα ή μασάτε συνέχεια τσίχλα, προσπαθήστε να το περιορίσετε.
*Κάντε προσωρινές αλλαγές στην διατροφή: Επιλέξτε για ένα διάστημα πιο μαλακές τροφές (π.χ. γιαούρτι, πουρέδες, ψάρι) για να ξεκουράσετε την γνάθο.
*Φροντίστε την στάση σας: Αποφύγετε να στηρίζετε το σαγόνι ή το πηγούνι στο χέρι όταν δουλεύετε ή διαβάζετε.
*Βάλτε το στρες σε τάξη: Δοκιμάστε τεχνικές για αυτοφροντίδα και χαλάρωση, από χαλαρωτικά χόμπι και να ακούτε μουσική, μέχρι διαλογισμό ή καταγραφή αυτών που νιώθετε σε ημερολόγιο.
*Προσέξτε την στάση που κοιμάστε: Ο ύπνος μπρούμυτα μπορεί να πιέζει το σαγόνι. Δοκιμάστε να μάθετε στον εαυτό σαςνα κοιμάται ανάσκελα ή στο πλάι.
*Κάντε μικρά διαλείμματα για διατάσεις αυχένα και ώμων.
*Ήπιες διατάσεις ή ασκήσεις ενδυνάμωσης της γνάθου μπορούν να βελτιώσουν την κινητικότητα της άρθρωσης και να μειώσουν την ένταση.
*Κάντε μασάζ στα σημεία πίεσης για να χαλαρώσετε τους σφιγμένους μύες: Με τα δάχτυλά σας, πιέστε απαλά τα σημεία που νιώθετε πιο σφιγμένα για περίπου 10 δευτερόλεπτα.
Θοδωρής Διάκος
Συντάκτης – Δημοσιογράφος