Πώς προκύπτει η πείνα μετά το μαγείρεμα; Αυτό οφείλεται σε ένα νέο δίκτυο νευρικών κυττάρων, όπως ανακάλυψε μια ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Μεταβολισμού Max Planck σε ποντίκια.
Ανακάλυψαν μια άμεση σύνδεση μεταξύ της μύτης και συγκεκριμένων νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο.
Αυτά ενεργοποιούνται από τη μυρωδιά του φαγητού και προκαλούν αίσθημα κορεσμού. Αυτό δεν συνέβαινε σε παχύσαρκα ποντίκια.
Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι, για τη θεραπεία του υπερβολικού βάρους, η αντιμετώπιση των μυρωδιών πριν από το φαγητό θα πρέπει να διαμορφώνεται διαφορετικά ανάλογα με το βάρος.
Με τη βοήθεια εγκεφαλικών σαρώσεων, οι ερευνητές εξέτασαν ποιες περιοχές του εγκεφάλου των ποντικών αντιδρούν στις μυρωδιές των τροφών.
Κατά τη διαδικασία αυτή, εντόπισαν μια νέα ομάδα νευρικών κυττάρων στο μεσαίο διάφραγμα.
Αυτά τα νευρικά κύτταρα αντιδρούν σε δύο στάδια στην τροφή: όταν το ποντίκι μυρίζει τροφή, τα νευρικά κύτταρα ενεργοποιούνται και προκαλούν αίσθημα κορεσμού.
Αυτό συμβαίνει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, καθώς συνδέονται απευθείας με τον οσφρητικό βολβό (οσφρητικό κέντρο).
Τα νευρικά κύτταρα αντιδρούν αποκλειστικά σε διαφορετικές μυρωδιές τροφής. Μόλις τα ποντίκια άρχιζαν να τρώνε, τα νευρικά κύτταρα αναστέλλονταν στο δεύτερο στάδιο. Συνολικά, τα ποντίκια έτρωγαν λιγότερο όταν τα νευρικά κύτταρα ήταν ενεργά πριν από το φαγητό.
“Πιστεύουμε ότι αυτός ο μηχανισμός βοηθά τα ποντίκια στη φύση να προστατεύονται από τα αρπακτικά ζώα. Τρώγοντας λιγότερο, μειώνουν την πιθανότητα να πιαστούν”, εξηγεί η Janice Bulk, πρώτη συγγραφέας της μελέτης.
Το υπερβολικό βάρος διαταράσσει την αντίληψη
Στα παχύσαρκα ποντίκια, η ίδια ομάδα νευρικών κυττάρων δεν ενεργοποιήθηκε όταν τα ζώα μύρισαν τροφή. Τα ποντίκια δεν ένιωθαν πιο χορτάτα και δεν έτρωγαν συνολικά λιγότερο. Είναι ήδη γνωστό ότι η παχυσαρκία επηρεάζει την όσφρηση, γεγονός που έχει επίσης επιπτώσεις στη δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων στον οσφρητικό βολβό.
Η νεοανακαλυφθείσα ομάδα νευρικών κυττάρων θα μπορούσε επίσης να επηρεάζεται από αυτό.
Και στους ανθρώπους;
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος περιέχει την ίδια ομάδα νευρικών κυττάρων με τον εγκέφαλο του ποντικιού, αλλά δεν είναι ακόμη γνωστό εάν αυτά τα νευρικά κύτταρα αντιδρούν επίσης στις μυρωδιές των τροφίμων.
Μελέτες άλλων ερευνητικών ομάδων έχουν δείξει ότι η όσφρηση ορισμένων μυρωδιών πριν από ένα γεύμα μπορεί να μειώσει την όρεξη. Αντίθετα, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι στην ίδια κατάσταση τα υπέρβαρα άτομα τρώνε σημαντικά περισσότερο.
“Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν πόσο σημαντικό είναι να λαμβάνεται υπόψη η όσφρηση στη ρύθμιση της όρεξης και στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Η μελέτη μας δείχνει πόσο πολύ επηρεάζονται οι καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες από τη μυρωδιά των τροφίμων.
Δεδομένου ότι διαπιστώσαμε ότι αυτή η οδός σηματοδότησης μειώνει την όρεξη μόνο σε ποντίκια κανονικού βάρους, αλλά όχι σε παχύσαρκα ποντίκια, η μελέτη μας ανοίγει μια νέα προσέγγιση για τη μείωση της υπερκατανάλωσης τροφής στην παχυσαρκία”, λέει η Sophie Steculorum, επικεφαλής της μελέτης και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Ινστιτούτο Μεταβολικής Έρευνας Max Planck.
Πηγές: Ινστιτούτο Max Planck
Φίλιππος Ζάχαρης, Ειδικά ρεπορτάζ – Σύλλογοι Ασθενών και ΜΚΟ
