Τι πρέπει να γνωρίζει η μέλουσα μητέρα για τη στοματική της υγεία κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Η εγκυμοσύνη είναι μοναδική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας και χαρακτηρίζεται από πολύπλοκες ορμονικές αλλαγές, που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη στοματική υγιεινή. Ο περιοδικός έλεγχος των δοντιών και των ούλων κάθε εξάμηνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι σημαντικός. Σε αυτή τη περίοδο χρειάζεται, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να ελέγχουμε τα δόντια μας, καθώς εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης περιοδοντικής νόσου, ουλίτιδας της εγκυμοσύνης και άλλων εντοπισμένων προβλημάτων.
• Γιατί ματώνουν τα ούλα κατά την διάρκεια της κύησης;
H αιμορραγία στα ούλα κατά τη διάρκεια της κύησης είναι ένα συχνό φαινόμενο και αυτό οφείλεται κυρίως στις ορμονικές μεταβολές και ειδικότερα στα υψηλά επίπεδα της προγεστερόνης και οιστρογόνων, σε συνδυασμό με την ελλιπή στοματική υγιεινή. Η ουλίτιδα, όπως ονομάζεται η φλεγμονή των ούλων, εμφανίζεται συνήθως από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Τα κύρια συμπτώματα της είναι τα ερεθισμένα και πρησμένα ούλα, τα οποία αιμορραγούν κάθε φορά που βουρτσίζουμε τα δόντια ή και αυτόματα.
H αιμορραγία στα ούλα κατά τη διάρκεια της κύησης είναι ένα συχνό φαινόμενο και αυτό οφείλεται κυρίως στις ορμονικές μεταβολές και ειδικότερα στα υψηλά επίπεδα της προγεστερόνης και οιστρογόνων, σε συνδυασμό με την ελλιπή στοματική υγιεινή. Η ουλίτιδα, όπως ονομάζεται η φλεγμονή των ούλων, εμφανίζεται συνήθως από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Τα κύρια συμπτώματα της είναι τα ερεθισμένα και πρησμένα ούλα, τα οποία αιμορραγούν κάθε φορά που βουρτσίζουμε τα δόντια ή και αυτόματα.
• Πόσο επικίνδυνη είναι η ουλίτιδα για τη μέλλουσα μαμά;
Αν η έγκυος δεν φροντίσει την στοματική της υγιεινή, τότε η ουλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα, μια πολύ σοβαρή πάθηση του οστού που στηρίζει τα δόντια και που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια δοντιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι γυναίκες με περιοδοντική νόσο μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την έκβαση της εγκυμοσύνης τους, καθώς έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα και να γεννήσουν βρέφη με χαμηλότερο βάρος.
Αν η έγκυος δεν φροντίσει την στοματική της υγιεινή, τότε η ουλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα, μια πολύ σοβαρή πάθηση του οστού που στηρίζει τα δόντια και που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια δοντιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι γυναίκες με περιοδοντική νόσο μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την έκβαση της εγκυμοσύνης τους, καθώς έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα και να γεννήσουν βρέφη με χαμηλότερο βάρος.
• Υπάρχουν εντοπισμένες φλεγμονές στο στόμα σας που παρουσιάζονται μόνο όταν είστε έγκυος;
Κάποιες φορές, η φλεγμονή μπορεί να είναι εντοπισμένη και να εμφανιστεί ένα καλόηθες ογκίδιο που ονομάζεται επουλίδα εγκυμοσύνης, η οποία παρουσιάζεται στον στοματικό βλεννογόνο ή μεταξύ των δοντιών και έχει σχέση με τις ορμονικές αλλαγές και την στοματική υγιεινή.
Κάποιες φορές, η φλεγμονή μπορεί να είναι εντοπισμένη και να εμφανιστεί ένα καλόηθες ογκίδιο που ονομάζεται επουλίδα εγκυμοσύνης, η οποία παρουσιάζεται στον στοματικό βλεννογόνο ή μεταξύ των δοντιών και έχει σχέση με τις ορμονικές αλλαγές και την στοματική υγιεινή.
• Επιτρέπετε η χρήση στοματικών διαλυμάτων;
Τα στοματικά διαλύματα στην πραγματικότητα είναι φάρμακα και χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των βακτηρίων. Τα ενεργά συστατικά είναι γενικά ασφαλή, αλλά αν το διάλυμα περιέχει αλκοόλ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από την έγκυο, γιατί ένα ποσοστό 9-14% του διαλύματος μπορεί να καταποθεί ή να απορροφηθεί από τον οργανισμό. Δεν κρίνεται απαραίτητη η συστηματική και μακροχρόνια χρήση στοματικού διαλύματος, εκτός και αν συνιστάται από τον οδοντίατρο για συγκεκριμένο λόγο και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Τα στοματικά διαλύματα στην πραγματικότητα είναι φάρμακα και χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των βακτηρίων. Τα ενεργά συστατικά είναι γενικά ασφαλή, αλλά αν το διάλυμα περιέχει αλκοόλ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από την έγκυο, γιατί ένα ποσοστό 9-14% του διαλύματος μπορεί να καταποθεί ή να απορροφηθεί από τον οργανισμό. Δεν κρίνεται απαραίτητη η συστηματική και μακροχρόνια χρήση στοματικού διαλύματος, εκτός και αν συνιστάται από τον οδοντίατρο για συγκεκριμένο λόγο και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
• Και με τον πόνο, τι γίνεται; Είναι τα αναλγητικά ασφαλή κατά τη διάρκεια της κύησης;
Είναι γενικός κανόνας για όλες τις εγκύους ότι δεν πρέπει να παίρνουν οποιοδήποτε φάρμακο χωρίς την έγκριση του γυναικολόγου τους. Η περίπτωση του πονόδοντου δεν αποτελεί εξαίρεση. Είτε υπάρχει κάποια φλεγμονή είτε απλά νιώθετε ότι κάποιο δόντι έχει χαλάσει, απαγορεύεται αυστηρά να πάρετε αντιφλεγμονώδη, ενώ τα μόνα σκευάσματα που θεωρούνται ασφαλή είναι τα παυσίπονα με παρακεταμόλη. Εάν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, ο οδοντίατρος μπορεί σε συνεργασία με το γυναικολόγο σας να σας συνταγογραφήσει μια αντιβίωση συμβατή με την εγκυμοσύνη. Πάντως, σε κάθε περίπτωση που έχετε πρόβλημα, το χειρότερο που μπορείτε να κάνετε είναι να περιμένετε να περάσει. Ενημερώστε άμεσα τον οδοντίατρο σας κι εκείνος θα σας δώσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή σε συνεργασία με το γυναικολόγο σας.
Είναι γενικός κανόνας για όλες τις εγκύους ότι δεν πρέπει να παίρνουν οποιοδήποτε φάρμακο χωρίς την έγκριση του γυναικολόγου τους. Η περίπτωση του πονόδοντου δεν αποτελεί εξαίρεση. Είτε υπάρχει κάποια φλεγμονή είτε απλά νιώθετε ότι κάποιο δόντι έχει χαλάσει, απαγορεύεται αυστηρά να πάρετε αντιφλεγμονώδη, ενώ τα μόνα σκευάσματα που θεωρούνται ασφαλή είναι τα παυσίπονα με παρακεταμόλη. Εάν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, ο οδοντίατρος μπορεί σε συνεργασία με το γυναικολόγο σας να σας συνταγογραφήσει μια αντιβίωση συμβατή με την εγκυμοσύνη. Πάντως, σε κάθε περίπτωση που έχετε πρόβλημα, το χειρότερο που μπορείτε να κάνετε είναι να περιμένετε να περάσει. Ενημερώστε άμεσα τον οδοντίατρο σας κι εκείνος θα σας δώσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή σε συνεργασία με το γυναικολόγο σας.
• Μπορούν κατά τη διάρκεια της κύησης να γίνονται ακτινογραφίες;
Η λήψη οδοντιατρικών ακτινογραφιών θα πρέπει να γίνεται μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητη και οπωσδήποτε μετά το πρώτο τρίμηνο και πάντα με τις απαιτούμενες προφυλάξεις (ποδιά μολύβλου). Είναι απαραίτητο να ενημερώνετε τον οδοντίατρο σας ακόμη και για πιθανή εγκυμοσύνη.
Η λήψη οδοντιατρικών ακτινογραφιών θα πρέπει να γίνεται μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητη και οπωσδήποτε μετά το πρώτο τρίμηνο και πάντα με τις απαιτούμενες προφυλάξεις (ποδιά μολύβλου). Είναι απαραίτητο να ενημερώνετε τον οδοντίατρο σας ακόμη και για πιθανή εγκυμοσύνη.
• Μπορεί κατά τη διάρκεια της κύησης να χορηγηθεί τοπική αναισθησία;
Η χορήγηση τοπικής αναισθησίας είναι ασφαλής κατά τη διάρκεια της κύησης, αλλά σε μικρές δόσεις και χωρίς την παρουσία αγγειοσυσπαστικού.
Η χορήγηση τοπικής αναισθησίας είναι ασφαλής κατά τη διάρκεια της κύησης, αλλά σε μικρές δόσεις και χωρίς την παρουσία αγγειοσυσπαστικού.
• Ποια αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρική είναι ασφαλή;
Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως στην οδοντιατρική (πενικιλίνες, ερυθρομυκίνη, κλινδαμυκίνη, κεφαλοσπορίνες, μετρονιδαζόλη) είναι δεύτερης γενιάς και μπορούν να χορηγηθούν όταν υπάρχουν ενδείξεις. Οι τετρακυκλίνες (δοξυκυκλίνη, μινοκυκλίνη) ανήκουν στην τέταρτη γενιά και δεν επιτρέπεται η χορήγησή τους. Μεταξύ άλλων ανεπιθύμητων εκδηλώσεων προκαλούν και χρωματισμό σπερμάτων των δοντιών του εμβρύου. Καλό είναι ο οδοντίατρος να επικοινωνεί με τον γυναικολόγο σε κάθε περίπτωση.
Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως στην οδοντιατρική (πενικιλίνες, ερυθρομυκίνη, κλινδαμυκίνη, κεφαλοσπορίνες, μετρονιδαζόλη) είναι δεύτερης γενιάς και μπορούν να χορηγηθούν όταν υπάρχουν ενδείξεις. Οι τετρακυκλίνες (δοξυκυκλίνη, μινοκυκλίνη) ανήκουν στην τέταρτη γενιά και δεν επιτρέπεται η χορήγησή τους. Μεταξύ άλλων ανεπιθύμητων εκδηλώσεων προκαλούν και χρωματισμό σπερμάτων των δοντιών του εμβρύου. Καλό είναι ο οδοντίατρος να επικοινωνεί με τον γυναικολόγο σε κάθε περίπτωση.
• Οι πρωινές ναυτίες κάνουν κακό στα δόντια;
Όταν οι πρωινές ναυτίες συνοδεύονται από εμετούς, μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για την υγεία των δοντιών. Τα γαστρικά οξέα που ανεβαίνουν στο στόμα κάνουν πιο όξινο το pH του, διαμορφώνοντας έτσι ένα εχθρικό για τα δόντια περιβάλλον. Το σμάλτο καταστρέφεται από τα οξέα. Τα δόντια χάνουν τη στιλπνότητά τους και σταδιακά φθείρονται. Γι’ αυτό, θα πρέπει να ξεπλένετε αμέσως κάθε φορά καλά το στόμα σας, προσθέτοντας στο νερό ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα για να κάνετε ξανά ουδέτερο το pH. Προσοχή: Αποφύγετε να πλύνετε τα δόντια σας μόλις κάνετε εμετό. Η οδοντόκρεμα συμβάλλει, επίσης, στο να γίνει όξινο το pH του στόματος, ενώ το βούρτσισμα δεν αποκλείεται να προκαλέσει εκ νέου εμετό. Προτιμήστε να περιμένετε μία ώρα πριν τα βουρτσίσετε.
Όταν οι πρωινές ναυτίες συνοδεύονται από εμετούς, μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για την υγεία των δοντιών. Τα γαστρικά οξέα που ανεβαίνουν στο στόμα κάνουν πιο όξινο το pH του, διαμορφώνοντας έτσι ένα εχθρικό για τα δόντια περιβάλλον. Το σμάλτο καταστρέφεται από τα οξέα. Τα δόντια χάνουν τη στιλπνότητά τους και σταδιακά φθείρονται. Γι’ αυτό, θα πρέπει να ξεπλένετε αμέσως κάθε φορά καλά το στόμα σας, προσθέτοντας στο νερό ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα για να κάνετε ξανά ουδέτερο το pH. Προσοχή: Αποφύγετε να πλύνετε τα δόντια σας μόλις κάνετε εμετό. Η οδοντόκρεμα συμβάλλει, επίσης, στο να γίνει όξινο το pH του στόματος, ενώ το βούρτσισμα δεν αποκλείεται να προκαλέσει εκ νέου εμετό. Προτιμήστε να περιμένετε μία ώρα πριν τα βουρτσίσετε.
• Αντιμέτωπες με την τερηδόνα.
Εάν έχετε πρόβλημα τερηδόνας στα δόντια σας, όχι μόνο μπορείτε αλλά επιβάλλεται να ακολουθήσετε την ανάλογη θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Ο λόγος είναι ότι η τερηδόνα οφείλεται σε μικροβιακή λοίμωξη και, όπως όλες οι λοιμώξεις, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του μωρού σας. Από τον τέταρτο μέχρι τον έβδομο μήνα, ο οδοντίατρός σας μπορεί να προχωρήσει κανονικά σε οποιαδήποτε οδοντιατρική εργασία -σφράγισμα, τρόχισμα, ακόμα και νάρκωση- χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι ενέσεις τοπικής αναισθησίας γίνονται χωρίς κανένα κίνδυνο για το μωρό.
Εάν έχετε πρόβλημα τερηδόνας στα δόντια σας, όχι μόνο μπορείτε αλλά επιβάλλεται να ακολουθήσετε την ανάλογη θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Ο λόγος είναι ότι η τερηδόνα οφείλεται σε μικροβιακή λοίμωξη και, όπως όλες οι λοιμώξεις, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του μωρού σας. Από τον τέταρτο μέχρι τον έβδομο μήνα, ο οδοντίατρός σας μπορεί να προχωρήσει κανονικά σε οποιαδήποτε οδοντιατρική εργασία -σφράγισμα, τρόχισμα, ακόμα και νάρκωση- χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι ενέσεις τοπικής αναισθησίας γίνονται χωρίς κανένα κίνδυνο για το μωρό.
• Ποιες θεραπείες επιτρέπονται και πότε μπορεί να γίνουν;
Η καλύτερη περίοδος, κατά την οποία μπορούν να πραγματοποιηθούν πιο άνετα οδοντιατρικές θεραπείες, είναι από τον 4ο έως τον 6ο μήνα της κύησης. Απλές οδοντιατρικές επεμβάσεις, όπως σφραγίσματα και καθαρισμοί, μπορούν να γίνουν με χρήση τοπικής αναισθησίας σε μικρές δόσεις χωρίς πρόβλημα. Στο πρώτο και στο τελευταίο τρίμηνο, μπορείτε να κάνετε λιγότερο επεμβατικές εργασίες στα δόντια σας (όπως καθαρισμό). Στην πραγματικότητα, οι θεραπείες που δεν συνιστάται να γίνονται στην περίοδο της εγκυμοσύνης είναι ελάχιστες, όπως π.χ. η λεύκανση των δοντιών για την οποία θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να σταματήσετε και το θηλασμό.
Η καλύτερη περίοδος, κατά την οποία μπορούν να πραγματοποιηθούν πιο άνετα οδοντιατρικές θεραπείες, είναι από τον 4ο έως τον 6ο μήνα της κύησης. Απλές οδοντιατρικές επεμβάσεις, όπως σφραγίσματα και καθαρισμοί, μπορούν να γίνουν με χρήση τοπικής αναισθησίας σε μικρές δόσεις χωρίς πρόβλημα. Στο πρώτο και στο τελευταίο τρίμηνο, μπορείτε να κάνετε λιγότερο επεμβατικές εργασίες στα δόντια σας (όπως καθαρισμό). Στην πραγματικότητα, οι θεραπείες που δεν συνιστάται να γίνονται στην περίοδο της εγκυμοσύνης είναι ελάχιστες, όπως π.χ. η λεύκανση των δοντιών για την οποία θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να σταματήσετε και το θηλασμό.
• Η διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ο μύθος που αναφέρει ότι το μωρό κλέβει ασβέστιο από την μητέρα και γι’ αυτό “χαλάνε” τα δόντια της, δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Τα οστά και η διατροφή και όχι τα δόντια είναι πηγή ασβεστίου για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών του εμβρύου. Η διατροφή σας θα πρέπει να περιλαμβάνει κρέας, αυγό, γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα, φρούτα, λαχανικά και αμυλούχες τροφές. Αλκοόλ και κάπνισμα απαγορεύονται. Να θυμάστε ότι φροντίζοντας τον εαυτό σας και τα δόντια σας έχετε αρχίσει ήδη να φροντίζετε την υγεία και τα δόντια του μωρού σας.
Ο μύθος που αναφέρει ότι το μωρό κλέβει ασβέστιο από την μητέρα και γι’ αυτό “χαλάνε” τα δόντια της, δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Τα οστά και η διατροφή και όχι τα δόντια είναι πηγή ασβεστίου για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών του εμβρύου. Η διατροφή σας θα πρέπει να περιλαμβάνει κρέας, αυγό, γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα, φρούτα, λαχανικά και αμυλούχες τροφές. Αλκοόλ και κάπνισμα απαγορεύονται. Να θυμάστε ότι φροντίζοντας τον εαυτό σας και τα δόντια σας έχετε αρχίσει ήδη να φροντίζετε την υγεία και τα δόντια του μωρού σας.
• Τι συνιστούν οι οδοντίατροι στις μέλλουσες μαμάδες;
– Να βουρτσίζουν τα δόντια τους τουλάχιστον δύο φορές τη μέρα με μια οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο.
– Να χρησιμοποιούν το οδοντικό νήμα καθημερινά (το νήμα φροντίζει τα μεσοδόντια σημεία κι απομακρύνει την πλάκα που προκαλεί προβλήματα στα ούλα) ή μεσοδόντια βουρτσάκια.
– Σε περίπτωση εμετού να ξεπλένουν αμέσως το στόμα με νερό και να βουρτσίζουν τα δόντια τους λίγο αργότερα.
– Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προτιμήστε το νερό από τα ανθρακούχα ροφήματα, αφού καθαρίζει το στόμα από τα υπολείμματα των τροφών.
– Αποφύγετε τα πολλά σνακ και τις ζαχαρώδεις τροφές ανάμεσα στα γεύματα.
– Συνεργασία οδοντιάτρου και γυναικολόγου σε περίπτωση που χρειάζεστε κάποια θεραπεία.
– Πολύ καλή διατήρηση της στοματικής υγιεινής.
– Καθαρισμός και έλεγχος δοντιών στο τέλος του πρώτου τριμήνου και στο τελευταίο τρίμηνο.
– Να βουρτσίζουν τα δόντια τους τουλάχιστον δύο φορές τη μέρα με μια οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο.
– Να χρησιμοποιούν το οδοντικό νήμα καθημερινά (το νήμα φροντίζει τα μεσοδόντια σημεία κι απομακρύνει την πλάκα που προκαλεί προβλήματα στα ούλα) ή μεσοδόντια βουρτσάκια.
– Σε περίπτωση εμετού να ξεπλένουν αμέσως το στόμα με νερό και να βουρτσίζουν τα δόντια τους λίγο αργότερα.
– Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προτιμήστε το νερό από τα ανθρακούχα ροφήματα, αφού καθαρίζει το στόμα από τα υπολείμματα των τροφών.
– Αποφύγετε τα πολλά σνακ και τις ζαχαρώδεις τροφές ανάμεσα στα γεύματα.
– Συνεργασία οδοντιάτρου και γυναικολόγου σε περίπτωση που χρειάζεστε κάποια θεραπεία.
– Πολύ καλή διατήρηση της στοματικής υγιεινής.
– Καθαρισμός και έλεγχος δοντιών στο τέλος του πρώτου τριμήνου και στο τελευταίο τρίμηνο.
Πηγή:www.myprincess.gr
